Το γιόγκα

«Στις όχθες του Σαπτασρότα, ο Ντριταράστρα αρχίζει τώρα να ασκείται στο αστάνγκα-γιόγκα, κάνοντας μπάνιο τρεις φορές την ημέρα -το πρωί, το μεσημέρι και το απόγευμα-, τελώντας τη θυσία άγκνι-χότρα με φωτιά και πίνοντας μόνο νερό. Αυτά βοηθούν να ελέγξει κανείς τον νου και τις αισθήσεις και ελευθερώνει εντελώς από σκέψεις οικογενειακής στοργής.»

Το σύστημα του γιόγκα είναι ένας μηχανικός τρόπος για να ελέγξει κανείς τις αισθήσεις και τον νου και να τα κατευθύνει από την ύλη στο πνεύμα. Οι προκαταρκτικές διαδικασίες είναι οι καθιστικές στάσεις, ο διαλογισμός, οι πνευματικές σκέψεις, η χειραγώγηση της ροής του αέρα μέσα στο σώμα και η σταδιακή εδραίωση στην έκσταση, αντικρύζοντας το Απόλυτο Πρόσωπο, την Υπέρτατη Ψυχή (Παραμάτμα). Αυτοί οι μηχανικοί τρόποι ανύψωσης στο πνευματικό επίπεδο περιγράφουν ορισμένες ρυθμιστικές αρχές, όπως το να κάνει κανείς μπάνιο τρεις φορές την ημέρα, να νηστεύει όσο είναι δυνατό, να κάθεται σωστά και να συγκεντρώνει τον νου σε πνευματικά θέματα και έτσι σταδιακά να ελευθερωθεί από τους υλικούς στόχους (βισάγια). Υλική ύπαρξη σημαίνει απορρόφηση σε υλικούς στόχους, πράγμα το οποίο είναι απλώς απατηλό. Σπίτι, πατρίδα, οικογένεια, κοινωνία, παιδιά, ιδιοκτησία και δουλειά είναι ορισμένα από τα υλικά καλύμματα του πνεύματος, δηλαδή της άτμα, της ψυχής, και το σύστημα του γιόγκα βοηθά κάποιον να ελευθερωθεί από όλες αυτές τις απατηλές σκέψεις και να στραφεί σταδιακά προς το Απόλυτο Πρόσωπο, την Υπέρτατη Ψυχή (Παραμάτμα). Με την υλική επαφή και εκπαίδευση, μαθαίνουμε απλώς να συγκεντρωνόμαστε σε σαθρά πράγματα, ενώ το γιόγκα είναι η μέθοδος για να τα ξεχάσουμε εντελώς. Οι σύγχρονοι δήθεν γιόγκι και τα σύγχρονα δήθεν συστήματα γιόγκα παρουσιάζουν ορισμένα μαγικά κατορθώματα και άτομα αδαή προσελκύονται από τέτοιου είδους ψεύτικα πράγματα ή αποδέχονται το σύστημα του γιόγκα ως μία φτηνή θεραπευτική μέθοδο για ασθένειες του υλικού σώματος. Αλλά στην πραγματικότητα, το σύστημα του γιόγκα είναι η μέθοδος για να μάθουμε να ξεχάσουμε ό,τι έχουμε μάθει καθ’ όλη τη διάρκεια του αγώνα για την ύπαρξη. Ο Ντριταράστρα σε όλη τη ζωή του ασχολείτο με τη βελτίωση των οικογενειακών υποθέσεων, ανεβάζοντας το βιοτικό επίπεδο των γιων του ή σφετεριζόμενος την περιουσία των Πάννταβα για χάρη των δικών του γιων. Όλα αυτά είναι συνηθισμένα πράγματα για κάποιον που είναι χονδροειδώς υλιστής και χωρίς γνώση της πνευματικής δύναμης. Αυτός δεν βλέπει πώς αυτό μπορεί να σύρει κάποιον από τον παράδεισο στην κόλαση. Με τη χάρη του νεότερου αδελφού του Βιντούρα, ο Ντριταράστρα φωτίστηκε και μπόρεσε να δει τις χονδροειδώς απατηλές ασχολίες του και με αυτή τη φώτιση μπόρεσε να αφήσει το σπίτι του για να ασχοληθεί με την πνευματική συνειδητοποίηση. Ο Σρι Νάραντα ντέβα προέβλεψε τον τρόπο της πνευματικής προόδου του σε έναν τόπο καθαγιασμένο από τη ροή του ουράνιου Γάγγη. Το να πίνει κανείς μόνο νερό, χωρίς στερεά τροφή, θεωρείται και αυτό νηστεία. Αυτό είναι απαραίτητο για την πρόοδο της πνευματικής γνώσης. Οι ανόητοι άνθρωποι θέλουν να είναι φτηνοί γιόγκι, χωρίς να τηρούν τις ρυθμιστικές αρχές. Κάποιος που δεν μπορεί να ελέγξει πρώτα απ’ όλα τη γλώσσα του, δεν μπορεί να γίνει γιόγκι. Γιόγκι και μπόγκι είναι όροι αντίθετοι. Ο μπόγκι, δηλαδή ο εύθυμος άνθρωπος που τρώει και πίνει, δεν μπορεί να είναι γιόγκι, επειδή ο γιόγκι δεν επιτρέπεται ποτέ να τρώει και να πίνει απεριόριστα. Μπορούμε να αποκομίσουμε οφέλη αν προσέξουμε ιδιαιτέρως  πώς ο Ντριταράστρα άρχισε να ασκεί το γιόγκα, πίνοντας μόνο νερό και καθισμένος ήρεμα σε ένα μέρος με πνευματική ατμόσφαιρα, απορροφημένος βαθιά σε σκέψεις του Κυρίου Χαρί, του Προσώπου της Θεότητας.

«Όποιος έχει υπό τον έλεγχό του τις καθιστικές στάσεις (τις γιογκικές άσανα) και τη διαδικασία της αναπνοής, μπορεί να στρέψει τις αισθήσεις προς το Απόλυτο Πρόσωπο της Θεότητας και έτσι να αποκτήσει ανοσία από τη μόλυνση των τριών καταστάσεων της υλικής φύσης, και συγκεκριμένα, της εγκόσμιας αγαθότητας, του πάθους και της άγνοιας.»

Οι προκαταρκτικές δραστηριότητες στο γιόγκα είναι η άσανα, η πραναγιάμα, η πρατιαχάρα, η ντιάνα, η ντάρανα, κλπ. Ο Μαχαράζα Ντριταράστρα επρόκειτο να έχει επιτυχία σε αυτές τις προκαταρκτικές δραστηριότητες, επειδή καθόταν σε ένα αγιασμένο μέρος και συγκεντρωνόταν σε ένα αντικείμενο, και συγκεκριμένα, στο Υπέρτατο Πρόσωπο της Θεότητας, τον Χαρί. Έτσι όλες οι αισθήσεις του υπηρετούσαν τον Κύριο. Αυτή η μέθοδος βοηθά ευθέως τον αφοσιωμένο υπηρέτη να απελευθερωθεί από τη μόλυνση των τριών υλικών καταστάσεων της φύσης. Ακόμα και η ανώτατη κατάσταση, η υλική κατάσταση της αγαθότητας, είναι και αυτή αιτία υλικής δουλείας, πολύ δε περισσότερο οι άλλες ιδιότητες, και συγκεκριμένα, το πάθος και η άγνοια. Το πάθος και η άγνοια αυξάνουν την τάση της λαχτάρας για υλικές απολαύσεις και η ισχυρή αίσθηση λαγνείας προκαλεί τη συσσώρευση πλούτου και δύναμης. Όποιος έχει υποτάξει αυτές τις δύο ευτελείς νοοτροπίες και έχει υψωθεί στο επίπεδο της αγαθότητας, η οποία είναι πλήρης γνώσης και ηθικής, μπορεί επίσης να ελέγξει τις αισθήσεις, δηλαδή τα μάτια, τη γλώσσα, τη μύτη, τα αυτιά και την αφή. Αλλά όποιος έχει εγκαταλειφθεί στα λωτοειδή πόδια του Κυρίου Χαρί, όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, μπορεί να υπερβεί όλες τις επιρροές των καταστάσεων της υλικής φύσης και να σταθεροποιηθεί στην υπηρεσία του Κυρίου. Επομένως, η μέθοδος του μπάκτι-γιογκα θέτει απευθείας τις αισθήσεις στην υπηρεσία αγάπης του Κυρίου. Αυτό κάνει απαγορευτικό για όποιον εφαρμόζει αυτή τη μέθοδο να ασχολείται με υλικές δραστηριότητες. Αυτή η μέθοδος της μεταστροφής των αισθήσεων από την προσκόλληση στην ύλη στην υπερβατική υπηρεσία αγάπης του Κυρίου ονομάζεται πρατιαχάρα, η δε μέθοδος του ελέγχου της αναπνοής ονομάζεται πραναγιάμα και οδηγεί τελικώς στο σαμάντι, την προσήλωση στην ευχαρίστηση του Υπερτάτου Κυρίου Χαρί με κάθε τρόπο.

(Σρίμαντ-Μπαγκαβατάμ 1.13.53-54. Μετάφραση και σχόλια του Σρίλα Μπακτιβεντάντα Σουάμι Πραμπουπάντα.)

Μετάφραση: Γ. Δ. Κωνσταντόπουλος