Πόσο βαθιά είναι τα βουνά;

(Το 1992, στον ναό της ISKCON στη ακτή Juhu της Βομβάης, ο Σρίλα Μπακτιβεντάντα Ναράγιανα Γκοσουάμι Μαχαράζα μίλησε σε ένα κοινό 200 αφοσιωμένων υπηρετών του Κυρίου. Του είχε ζητηθεί να μοιραστεί κάτι από τη σχέση του με τον Σρίλα Πραμπουπάντα, να περιγράψει κάποιες από τις υπηρεσίες που πρόσφερε στον Πραμπουπάντα στο παρελθόν και κάποιες από τις υπηρεσίες που του πρόσφερε μετά τη θεϊκή του εξαφάνιση το 1977. Ό,τι ακολουθεί είναι το απομαγνητοφωνημένο κείμενο της ομιλίας του.)

Την ώρα της θεϊκής του αναχώρησης από αυτόν τον κόσμο, ο Πάραμα-πουτζιαπάντα Σρίλα Μπακτιβεντάντα Σουάμι Μαχαράζα με διέταξε, «Θα πρέπει να μου προσφέρεις τις υπηρεσίες σου για να μπω σε σαμάντι». Γνώριζε την έννοια και τη σημασία της εισόδου σε σαμάντι και το τι έπρεπε να γίνει.

Σαμάντι  είναι σανσκριτική λέξη που αποτελείται από δύο συλλαβές: σαμα-ντι. Σάμα σημαίνει «το ίδιο» και ντι σημαίνει «νοημοσύνη». Σημαίνει ότι ο αγνός αφοσιωμένος υπηρέτης ο οποίος αποχωρεί από τη θέα αυτού του κόσμου εισέρχεται στο ίδιο επίπεδο, στην ίδια θέση και στην ίδια διάθεση με αυτά των προσωπικών συντρόφων της λατρευτής του θεότητας – με την ίδια νοημοσύνη, την ίδια ομορφιά και τις ίδιες ιδιότητες. Υπηρετεί καταλλήλως σύμφωνα με τη σβαρούπα του (την καταστατική του θέση). Η λατρευτή Θεότητα του Σρίλα Μπακτιβεντάντα Σουάμι Μαχαράζα είναι η Σριμάτι Ραντίκα και την υπηρετεί υπό την καθοδήγηση των προσωπικών Της συντρόφων, των μαντζάρι, με επικεφαλής τη Σρι Ρούπα Μαντζάρι.

Έχει κηρύξει για τον Κύριο Τζαγκαννάτα-ντέβα, τους Κρίσνα-Μπαλαράμα και άλλες εκδηλώσεις των Σρι Σρι Ράντα-Κρίσνα, αλλά από ό,τι έχω αντιληφθεί από τα γραφτά του, τα βιβλία του και τις προσωπικές συναντήσεις μας, έχω πεισθεί απολύτως ότι η λατρευτή του Θεότητα είναι η Σριμάτι Ραντίκα και βλέπει τον Σρι Κρίσνα ως αγαπημένο της Ραντίκα.

Η επιθυμία του ήταν να βοηθήσει τη Σριμάτι Ραντίκα στην επιθυμία Της να υπηρετήσει τον Σρι Κρίσνα με πολλούς και διάφορους τρόπους. Εκείνη την ώρα ήθελε να είναι ένα με τη διάθεση των υπηρετριών Της και στο ίδιο εκείνο μέρος όπου προσφέρει την υπηρεσία Της. Και εκείνη την ώρα ήθελε τις υπηρεσίες μου.

Η Σρι Ρούπα Μαντζάρι υπηρετεί τη Σριμάτι Ραντίκα όταν η Ραντίκα θέλει να συναντήσει τον Κρίσνα. Για παράδειγμα, τη νύχτα, όταν είναι σκοτεινά, Την ντύνει με μαύρα ρούχα και Της δένει τα κουδουνάκια που φορά στα πόδια, έτσι ώστε να μην κάνουν θόρυβο. Δίνει τόσο πολλά ερεθίσματα (ουντιπάνα) στην μπάβα της Σριμάτι Ρανταράνι. Για παράδειγμα, όταν Την ντύνει, μπορεί να Της βάλει ένα περιδέραιο που στο κέντρο του έχει το πετράδι σιαμαντάκα. Και καθώς το βάζει Της λέει, «Αυτό το πετράδι είναι φίλος με το πετράδι κωστούμπα του Κρίσνα». Με αυτόν τον τρόπο, θυμίζει στη Σριμάτι Ραντίκα τις διασκεδάσεις Της με τον Κρίσνα και η Ραντίκα της προσφέρει όλο το έλεός Της.

Αν κάποιος μπορεί να υπηρετήσει τον Γκουρουντέβα του με αυτή τη διάθεση, δηλαδή στην υπηρεσία του Γκουρουντέβα του στη Σρι Ρούπα Μαντζάρι ή στη Σρι Ραντίκα, αυτή είναι η καλύτερη υπηρεσία στον Γκουρουντέβα.

Δεν ξέρω γιατί μου έδωσε τόσο πολύ έλεος, να με διαλέξει για να του προσφέρω κάποια ερεθίσματα (ουντιπάνα) καθώς εισερχόταν στο σαμάντι του. Έκανα αυτή την υπηρεσία στολίζοντάς τον με τίλακα και γράφοντας κάποια συγκεκριμένα ιερά μάντρα στο στήθος του με αλοιφή από σανδαλόξυλο, που φανέρωναν τις υπηρεσίες του στη λατρευτή του Θεότητα, τη Σριμάτι Ραντίκα.

Λίγο πριν την αναχώρησή του από αυτόν τον κόσμο, μου ζήτησε να τραγουδήσω το τραγούδι Σρι Ρούπα-Μαντζάρι-Πάντα.

σρι ρουπα μαναρι-παντα, σεϊ μορε σαμπαντα,

σεϊ μορα μπατζανα-πουτζανα

(«Τα λωτοειδή πόδια της Σρι Ρούπα Μαντζάρι είναι ο πιο ακριβός μου θησαυρός. Είναι το υψηλότερο αντικείμενο της λατρείας μου και της βαθύτερης αφοσίωσής μου».)

σεϊ μορε πρανα-ντανα, σεϊ μορε αμπαρανα

σεί μορα τζιναβερα τζιβανα

(«Τα λωτοειδή της πόδια είναι τα πιο λατρευτά μου πλούτη, περισσότερο αγαπημένα από την ίδια τη ζωή μου. Πραγματικά, είναι το εξαίσιο κόσμημα της ζωής μου και η ίδια η ουσία της ύπαρξής μου».)

Αυτό είναι το καλύτερο σανκίρτανα της Σρι Ρούπα Μαντζάρι, η οποία μπορεί να μας οδηγήσει στην υπηρεσία της Ραντίκα. Ενώ τραγουδούσα αυτό το τραγούδι, είδα το πρόσωπό του να χρωματίζεται μερικές φορές με μία υπερβατική διάθεση και μερικές φορές με μία άλλη. Είχα ζητήσει από τον μπραματσάρι Σεσάγια να κάνει κίρτανα και εγώ ο ίδιος τραγούδησα αυτό το κίρτανα γι’ αυτόν, όπως ακριβώς έκανα για τον Γκουρουντέβα μου. Υπήρχαν πολλές ομοιότητες μεταξύ του δικού μου Γκούρου Μαχαράζα, του Σρίλα Μπάκτι Πραγκιάνα Κέσαβα Γκοσουάμι Μαχαράζα και του Σρίλα Μπακτιβεντάντα Σουάμι Μαχαράζα. Έκανα ό,τι με πρόσταξε να κάνω γι’ αυτόν ο Σρίλα Μπακτιβεντάντα Σουάμι Μαχαράζα και αισθάνομαι τόσο τυχερός που μου έδωσε αυτή την υπηρεσία· και είχα κάνει το ίδιο για τον Γκουρουντέβα μου όταν εισερχόταν στο σαμάντι του.

Ακριβώς πριν από την αναχώρησή του, ο Σρίλα Μπακτιβεντάντα Σουάμι Μαχαράζα μου είπε, «Θα πρέπει να συμβουλεύεις και να βοηθάς τους μαθητές μου και όλους τους αφοσιωένους υπηρέτες που συνδέονται μαζί μου». Εκείνη την εποχή δεν πίστευα ότι μπορούσα να τους βοηθήσω, γιατί τους θεωρούσα ανώτερους από τον εαυτό μου. Σκέφτηκα, «Έχουν τόσο πολύ γκούρου-νίστα, πίστη στα λωτοειδή πόδια του Γκουρουντέβα τους και είναι πολύ πιο προχωρημένοι από εμένα. Γνωρίζουν καλύτερα από εμένα τις συμπερασματικές αλήθειες της φιλοσοφίας της συνείδησης του Κρίσνα (τάττβα-σιντάντα). Πώς μπορώ να τους βοηθήσω;». Όμως ο σίκσα-γκούρου μου έδωσε κάποια έμπνευση στην καρδιά μου.

Ορισμένες φορές, κάποιοι σκέφτονται ότι ο Σρίλα Μπακτιβεντάντα Σουάμι Μαχαράζα είναι μόνο σε σάκια-ράσα, δηλαδή, στην καταστατική πνευματική του μορφή είναι ένα βοσκόπουλο, φίλος του Κρίσνα. Όταν το ακούω αυτό αισθάνομαι πόνο στην καρδιά, επειδή η πλήρης αντίληψη γι’ αυτόν είναι ότι βρίσκεται σε μαντούρια-ράσα. Η σάκια-ράσα περιλαμβάνεται μέσα στη μαντούρια-ράσα και έτσι η σάκια-μπάβα είναι και αυτή μέσα του, αλλά βρίσκεται σε μαντούρια-ράσα. Υπάρχουν δύο τρόποι να δούμε τον Γκουρουντέβα μας, και σε σχέση με αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί μία αναλογία με την οροσειρά των Ιμαλαΐων. Πόσο ψηλά είναι τα Ιμαλάια είναι ένα πράγμα και πόσο βαθιά, είναι ένα άλλο. Μπορούμε κάπως να δούμε το ύψος τους, αλλά δεν μπορούμε να δούμε τι κρύβεται βαθιά στο έδαφος. Είδαμε ότι ο Πάραμα-πουτζιαπάντα Σρίλα Μπακτιβεντάντα Σουάμι Μαχαράζα συνέλεξε έναν μεγάλο αριθμό μαθητών σε όλο τον κόσμο, ουσιαστικά σε χρόνο μηδέν. Είδαμε όλη την ποικιλία του ύψους του. Αγαπούσε τους πάντες και όλοι το γνώριζαν. «Με αγαπάει τόσο πολύ». Αυτό το είδαμε επίσης και στον δικό μας Γκούρου Μαχαράζα.

Ωστόσο, πόσο βαθύς είναι ο Σρι Γκούρου, δεν μπορούμε να ξέρουμε. Ο Σρίλα Μπακτιβεντάντα Σουάμι Μαχαράζα  τραγουδούσε το τραγούδι Σρι Γκουρβάστακαμ με τόσο βαθυστόχαστη διάθεση και με δάκρυα στα μάτια, σε σαμάντι. Δεν κοιτούσε ποιος τον έβλεπε και ποιος όχι, ποιος έπαιρνε μέρος και ποιος όχι. Ήταν μόνο απορροφημένος να τραγουδά και να παίζει τα καρατάλα του.

Οι πρώτες τέσσερεις στροφές του Σρι Γκουρβάστακαμ περιέχουν πολύ υψηλά θέματα τα οποία μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε και να δούμε, υπάρχουν όμως δύο στροφές στις οποίες δεν μπορούμε να το κάνουμε.

σρι-ραντικα-μανταβαγιορ απαρα-

μαντουρια-λιλα-γκουνα-ρουπα-ναμναμ

πρατι-κσανασβαντανα-λολουπασια

βανντε γκουρο σρι τσαραναραβιννταμ (5)

(«Κάθε στιγμή ο Γκουρουντέβα αισθάνεται έντονη απληστία στην καρδιά του για να γευθεί την απεριόριστη γλυκύτητα των αγίων ονομάτων, των μορφών, των ιδιοτήτων και των διασκεδάσεων της Σρι Ραντίκα και του Σρι Μάνταβα στη Βρινντάβανα. Προσφέρω τις προσευχές μου στα λωτοειδή πόδια του Σρι Γκουρουντέβα».)

νικουντζα-γιουνο ρατι-κελι-σιντιαϊ

για γιαλιμπιρ γιουκτιρ απεκσανιγια

τατρατι-ντακσιαντ ατι-βαλλαμπασια

βανντε γκουρο σρι τσαραναραβιννταμ (6)

(«Ο Σρι Γκουρουντέβα είναι πάντοτε  μαζί με τις σάκι, κάνοντας τις απαραίτητες προετοιμασίες για να είναι τέλειες οι ερωτικές διασκεδάσεις (ρατι-κελι) της Σρι Ράντα και του Σρι Κρίσνα στα άλση της Βρινντάβανα. Επειδή είναι τόσο έμπειρος σε αυτές τις καλαίσθητες προετοιμασίες για την ευχαρίστησή Τους, Τους είναι πολύ αγαπητός. Προσφέρω προσευχές στα λωτοειδή πόδια του Σρι Γκουρουντέβα».)

Μόνο κάποιος ισάξιος με τον αυτοσυνειδητοποιημένο Γκούρου του μπορεί να κατανοήσει πόσο βάθος έχει. Ένας κανίστα-αντικάρι, ένας νεοφώτιστος, και ένας μαντιάμα-αντικάρι, ένας μεσαίας κατηγορίας αφοσιωμένος υπηρέτης, δεν μπορούν να μαντέψουν πόσο βαθιά είναι τα αισθήματά του, τι είναι οι απύθμενες διαθέσεις της κρίσνα-πρεμα και της ράντα-πρέμα στην καρδιά του. Αν δεν είναι κανείς ούτταμα-αντικάρι, ύψιστος αφοσιωμένος υπηρέτης, δεν μπορεί να καταλάβει.

Οι αφοσιωμένοι υπηρέτες κανίστα και μαντιαμα-αντικάρι μπορούν να δουν το ύψος του, την αϊσβάρια (τα πλούτη του) -το ότι συγκέντρωσε μαθητές και πολύ σύντομα κήρυξε παντού, σε όλο τον κόσμο- αλλά είναι πολυτιμότερο να δει κανείς το βάθος του. Σε τελευταία ανάλυση, δεν συγκέντρωσε μαθητές για να αποκτήσουν συναίσθηση του ύψους του. Το έκανε και αυτό, αλλά τελικά, μας έφερε εδώ μόνο για να μας δώσει τις βαθιές σκέψεις του. Αυτό θα πάρει χρόνο, ασφαλώς· μπορεί να πάρει πολλές ζωές για να συνειδητοποιήσει κανείς κάτι από αυτό. Όταν τον βλέπω και θυμάμαι τις εντολές του, συγκινούμαι, γνωρίζοντας πως είναι απασχολημένος με νικουντζα-γιουνο ρατι-κελι-σιντιαϊ.

Αυτός είναι ο κύριος λόγος που ήλθε –να προσφέρει αυτή την υπηρεσία. Ήλθε υπακούοντας στις εντολές του Σρι Τσετάνια Μαχαπραμπού, του Σρι Νιτιανάνντα Πραμπού και της Σρι Ράντα και του Κρίσνα. Έπρεπε όμως να ξοδέψει πολύ χρόνο για να βάλει τα θεμέλια, κηρύσσοντας βάιντι-μπάκτι, την βάσει ρυθμιστικών κανόνων υπηρεσία αφοσίωσης.

Ο Σρίλα Μπακτισιντάντα Σαρασβατί Τάκουρα έχει πει, «Ήλθα για να δώσω ορισμένες πολύτιμες απόψεις για τη ραγκανούγκα-μπάβα, την αυθόρμητη αγάπη για τον Κύριο, αλλά δεν μπόρεσα να το κάνω. Ξόδεψα το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου καθαρίζοντας και ξεχορταριάζοντας ζούγκλες». Το κήρυγμα είναι έτσι – και είναι τόσο ουσιώδες. Χωρίς να κηρύξει κανείς το βάιντι-μπάκτι, δεν μπορεί να δώσει το κυριότερο. Ο Σρίλα Σαρασβάτι Τάκουρα έλεγε ότι όταν είναι παρούσα η φιλοσοφία μαγιαβάντα (η ενότητα από κάθε άποψη με έναν απρόσωπο Θεό), δεν μπορεί να υπάρξει κήρυγμα για το μπάκτι. Θα πρέπει να καθαρίσουμε πρώτα τις ζούγκλες του αθεϊσμού, του ιμπερσοναλισμού (μαγιαβάντα), της απομίμησης του Βαϊσναβισμού (σαχατζίγια) και άλλων μη βεδικών φιλοσοφικών απόψεων. Θα πρέπει να ξοδέψουμε χρόνο να νικήσουμε τα επιχειρήματά τους.

Πιστεύω ότι έχω έναν μικρό ρόλο σε αυτό – να υπακούσω στις εντολές του. Αν μπορώ να προσφέρω ραγκανούγκα-μπάκτι στις καρδιές των αφοσιωμένων υπηρετών, θα βεβαιωθώ ότι έχω εκπληρώσει τις εντολές που μου έχει δώσει. Αυτη είναι η καλύτερη υπηρεσία που μπορώ να προσφέρω στα λωτοειδή του πόδια. Όταν βρεθείτε στο ραγκανουγκα-μπάκτι, θα μπορέσετε να δείτε πραγματικά ότι η σχέση του με τη Σρι Ράντα και τον Σρι Κρίσνα είναι γκόπι-μπάβα. Τότε θα μπορέσετε να σκεφτείτε βαθιά για τις υπηρεσίες του στο Θεϊκό Ζεύγος σε νικουντζα-γιουνο ρατι-κελι-σιντιαϊ.

Τραγουδούσε καθημερινά:

τζαγια ραντα-μανταβα τζαγια κουντζα μπιχαρι

γκοπι-τζανα βαλλαμπα τζαγια γκιρι-βαρα-νταρι

γιασοντα-νανντανα, μπρατζα-τζανα-ραντζανα

γιαμουνα-τιρα-βανατσαρι

(«Δόξα στη Σρι Ράντα και τον Σρι Μάνταβα! Δόξα στον Κούντζα-μπιχάρι, που είναι ο πολυαγαπημένος των γκόπι. Σήκωσε τον μεγάλο λόφο Γκοβαρντάνα και είναι ο λατρεμένος γιος της Γιασόντα-μάιγια. Περιπλανιέται στα δάση δίπλα στις όχθες του Γιαμούνα, όπου απολαμβάνει μαζί με τις διάφορες γκόπι στα δικά τους σύδεντρα».)

Έχει τόσο μεγάλη υπερβατική απληστία να υπηρετήσει τον Κούντζα-μπιχάρι. Ένας σάκα (φίλος) δεν έχει τα αισθήματα και τις σκέψεις αυτών των υψηλών αντιλήψεων. Το όνομα Γκοπιτζάνα-βάλλαμπα σε αυτό το τραγούδι βρίσκεται και στο δικό μας γκοπάλα-μάντρα. Ο Σρίλα Μπακτιβεντάντα Σουάμι Μαχαράζα επιθυμούσε να δώσει αυτή την υπηρεσία που πρόσφεραν οι γκόπι στον Γκόπι-τζάνα-βάλλαμπα, αλλά είδε ότι υπήρχαν λίγοι μόνο σε αυτόν τον κόσμο, άξιοι γι’ αυτό – ο αριθμός θα μπορούσε να μετρηθεί στα δάχτυλα των χεριών. Προκειμένου να φέρει σταδιακά τα ακροατήριά του στο επίπεδο όπου θα μπορούσαν να καταλάβουν, κήρυξε σχετικά με τον Κύριο Τζαγκαννάτα-ντέβα και εγκαθίδρυσε θεότητες των Σρι Σρι Σίτα-Ράμα και των Σρι Σρι Κρίσνα-Μπαλαράμα.

Οι γκόπι έχουν μιλήσει σχετικά με τους Ράμα-Κρίσνα (μερικές φορές ο Μπαλαράμα αποκαλείται Ράμα) στη Σρίμαντ-Μπαγκαβατάμ, αλλά δεν αναφέρονταν πράγματι στον Ράμα εννοώντας τον Μπαλαράμα. Υπονοούσαν τον Ραμανίγια-Κρίσνα· δηλαδή τον Κρίσνα, που απολαμβάνει τη Σρι Ράντα. Ο Ράμα τους είναι ο Ίδιος ο Κρίσνα. Οι άξιοι αφοσιωμένοι υπηρέτες –όσοι έχουν δεχθεί το έλεος του Γκουρουντέβα τους- θα το συνειδητοποιήσουν αυτό πραγματικά· και όσοι επιθυμούν να το συνειδητοποιήσουν, θα το κάνουν και αυτοί μετά από κάποιο χρόνο.

Αν μπορώ να προσφέρω αυτή την υπηρεσία στα λωτοειδή του πόδια, να δώσω, δηλαδή, ένα απειροελάχιστο μέρος των αισθημάτων αυτών των υψηλών ιδεών στους μαθητές του και τους οπαδούς του, θα του προσφέρω την καλύτερη υπηρεσία.

Μετάφραση: Γ. Δ. Κωνσταντόπουλος