Οι διάφορες κατηγορίες αφοσιωμένων υπηρετών του Κυρίου

(Από το «Νέκταρ της διδασκαλίας», κείμενο 5)

«Θα πρέπει να τιμά κανείς νοερά τον αφοσιωμένο υπηρέτη που ψέλνει το άγιο όνομα του Κυρίου Κρίσνα, θα πρέπει να προσφέρει ταπεινά την υποταγή του στον αφοσιωμένο υπηρέτη που έχει δεχθεί πνευματική μύηση (ντίκσα) και λατρεύει τη Θεότητα, και θα πρέπει επίσης να συναναστρέφεται και να υπηρετεί πιστά τον αγνό αφοσιωμένο υπηρέτη που είναι προχωρημένος στην ακλόνητη υπηρεσία αφοσίωσης και που η καρδιά του είναι εντελώς άδεια από την τάση να κατακρίνει τους άλλους.»

ΣΧΟΛΙΟ Σε αυτή τη στροφή ο Σρίλα Ρούπα Γκοσουάμι μας λέει πώς να αντιμετωπίζουμε τα τρία είδη αφοσιωμένων υπηρετών – τους κανίστα-αντικάρι, τους μαντιάμα-αντικάρι και τους ούτταμα αντικαρι. Κανίστα-αντικάρι είναι ο νεοφώτιστος που έχει λάβει από τον πνευματικό δάσκαλο τη μύηση χάρι-νάμα και προσπαθεί να ψέλνει το άγιο όνομα του Κρίσνα. Θα πρέπει να σέβεται κανείς αυτό το πρόσωπο νοερά ως κανίστα-αντικάρι. Ο μαντιάμα-αντικάρι έχει δεχθεί πνευματική μύηση από τον πνευματικό δάσκαλο, ο οποίος τον κρατά απασχολημένο πλήρως στην υπερβατική υπηρεσία αγάπης του Κυρίου. Ο μαντιάμα-αντικάρι θα πρέπει να θεωρείται ότι βρίσκεται στο μέσο της υπηρεσίας αφοσίωσης. Ο ούτταμα-αντικάρι, δηλαδή ο ανώτατος αφοσιωμένος υπηρέτης, είναι κάποιος πολύ προχωρημένος στην υπηρεσία αφοσίωσης. Τον ούτταμα-αντικάρι δεν τον ενδιαφέρει να βλασφημεί, η καρδιά του είναι εντελώς καθαρή και έχει φτάσει στο στάδιο της συνειδητοποίησης της ανόθευτης συνείδησης του Κρίσνα. Σύμφωνα με τον Σρίλα Ρούπα Γκοσουάμι, η συντροφιά και η υπηρεσία ενός τέτοιου μάχα-μπαγκαβάτα, δηλαδή ενός τέλειου Βαϊσνάβα, είναι περισσότερο από επιθυμητές.

Δεν θα πρέπει να παραμένει κανείς κανίστα-αντικάρι, δηλαδή κάποιος που βρίσκεται στο κατώτατο επίπεδο της υπηρεσίας αφοσίωσης και ενδιαφέρεται μόνο να λατρεύει τη Θεότητα στον ναό. Αυτός ο αφοσιωμένος υπηρέτης περιγράφεται στο Ενδέκατο Άσμα της Σρίμαντ-Μπαγκαβατάμ (11.2.47):

«Κάποιος που λατρεύει τη Θεότητα στον ναό με μεγάλη πίστη, αλλά που δεν γνωρίζει πώς να συμπεριφέρεται στους αφοσιωμένους υπηρέτες ή γενικά στους ανθρώπους ονομάζεται πρακρίτα-μπάκτα, δηλαδή κανίστα-αντικάρι».

Θα πρέπει, λοιπόν, να υψωθεί κανείς από τη θέση του κανίστα-αντικάρι στο επίπεδο του μαντιάμα-αντικάρι. Ο μαντιάμα-αντικάρι περιγράφεται στη Σρίμαντ-Μπαγκαβατάμ (11.2.46) ως εξής:

«Ο μαντιάμα-αντικάρι είναι ένας αφοσιωμένος υπηρέτης που λατρεύει το Υπέρτατο Πρόσωπο της Θεότητας ως το ύψιστο αντικείμενο αγάπης, είναι φίλος με τους αφοσιωμένους υπηρέτες του Κυρίου, είναι ευσπλαχνικός με τους αδαείς και αποφεύγει όσους είναι φθονεροί από τη φύση τους».

Αυτός είναι ο τρόπος να καλλιεργήσει κανείς σωστά την υπηρεσία αφοσίωσης. Γι’ αυτό, σε αυτή τη στροφή ο Σρίλα Ρούπα Γκοσουάμι μας συμβουλεύει πώς να αντιμετωπίζουμε τους διάφορους αφοσιωμένους υπηρέτες. Μπορούμε να δούμε από την εμπειρία μας ότι υπάρχουν διάφορα είδη Βαϊσνάβα. Οι πρακρίτα-σαχατζίγια συνήθως ψέλνουν το μάχα-μάντρα Χάρε Κρίσνα, αλλά παρ’ όλα αυτά είναι προσκολλημένοι στις γυναίκες, το χρήμα και τη μέθη. Παρόλο που μπορεί να ψέλνουν το άγιο όνομα του Κυρίου, δεν έχουν ακόμη εξαγνισθεί όπως πρέπει. Θα πρέπει να σέβεται κανείς νοερά τέτοιου είδους ανθρώπους, αλλά η συναναστροφή τους θα πρέπει να αποφεύγεται. Σε όσους είναι αθώοι αλλά έχουν παρασυρθεί απλώς από κακές συναναστροφές θα πρέπει να δείχνει κανείς εύνοια, αν είναι πρόθυμοι να δεχθούν τις κατάλληλες οδηγίες από τους αγνούς αφοσιωμένους υπηρέτες, αλλά στους νεοφώτιστους αφοσιωμένους υπηρέτες που έχουν δεχθεί μύηση από τον γνήσιο πνευματικό δάσκαλο και εκτελούν με ειλικρίνεια τις εντολές του θα πρέπει να προσφέρει κανείς με σεβασμό την υποταγή του.

Στην κίνηση για τη συνείδηση του Κρίσνα προσφέρεται η ευκαιρία σε όλους, αδιακρίτως κοινωνικής τάξης, θρησκείας ή χρώματος. Καλούνται όλοι να έρθουν στην κίνηση, να καθίσουν μαζί μας, να πάρουν πρασάντα και να ακούσουν για τον Κρίσνα. Όταν δούμε ότι κάποιος ενδιαφέρεται πραγματικά για τη συνείδηση του Κρίσνα και επιθυμεί να μυηθεί, τον δεχόμαστε ως μαθητή για το ψάλσιμο του αγίου ονόματος του Κυρίου. Όταν ένας νεοφώτιστος αφοσιωμένος υπηρέτης  είναι μυημένος και προσφέρει υπηρεσία αφοσίωσης σύμφωνα με τις εντολές του πνευματικού δασκάλου, θα πρέπει να γίνεται αμέσως αποδεκτός ως γνήσιος Βαϊσνάβα και να του προσφέρεται υποταγή. Από πολλούς τέτοιους Βαϊσνάβα, ίσως βρεθεί ένας που ασχολείται σοβαρά με την υπηρεσία του Κυρίου, τηρεί αυστηρά όλες τις ρυθμιστικές αρχές, ψέλνει τον καθορισμένο αριθμό γύρων με τις χάντρες του τζαπα και σκέφτεται συνεχώς πώς να μεγαλώσει την κίνηση για τη συνείδηση του Κρίσνα. Ένας τέτοιος Βαϊσνάβα θα πρέπει να είναι αποδεκτός ως ούτταμα-αντικάρι, πολύ προχωρημένος αφοσιωμένος υπηρέτης, και θα πρέπει να αποζητεί κανείς πάντα τη συντροφιά του. Η μέθοδος με την οποία ένας αφοσιωμένος υπηρέτης προσκολλάται στον Κρίσνα περιγράφεται στην Τσετάνια-τσαριτάμριτα (Άντια 4.192): «Την ώρα της μύησης, όταν ο αφοσιωμένος υπηρέτης εγκαταλείπεται πλήρως στην υπηρεσία του Κυρίου, ο Κρίσνα αποδέχεται ότι είναι εξίσου καλός με Αυτόν».

Η ντίκσα, η πνευματική μύηση, εξηγείται στο έργο Μπάκτι-σανντάρμπα (868) του Τζίβα Γκοσουάμι:

ντιβιαμ γκιαναμ γιατο νταντιατ κουριατ παπασια σανκσαγιαμ

τασμαντ ντικσετι σα προκτα ντεσικαϊς ταττβα-κοβινταϊχ

«Με την ντίκσα γίνεται κανείς σταδιακά αδιάφορος στις υλικές απολαύσεις και αποκτά ενδιαφέρον για την πνευματική ζωή».

Έχουμε δει πολλά τέτοια παραδείγματα, ιδιαίτερα στην Ευρώπη και την Αμερική. Πολλοί σπουδαστές που έρχονται σε εμάς από εύπορες και ευυπόληπτες οικογένειες χάνουν γρήγορα κάθε ενδιαφέρον για τις υλικές απολαύσεις και ανυπομονούν  να αποκτήσουν πνευματική ζωή. Παρόλο που προέρχονται από πολύ πλούσιες οικογένειες, πολλοί από αυτούς αποδέχονται συνθήκες διαβίωσης όχι πολύ άνετες. Μάλιστα, για χάρη του Κρίσνα είναι έτοιμοι να δεχθούν οποιεσδήποτε συνθήκες, αρκεί να μπορούν να ζουν στον ναό και να είναι σε επαφή με Βαϊσνάβα. Όταν γίνεται κανείς τόσο αδιάφορος για τις υλικές απολαύσεις, είναι κατάλληλος για μύηση από τον πνευματικό δάσκαλο. Για πρόοδο στην πνευματική ζωή η Σρίμαντ-Μπαγκαβατάμ (6.1.13) προτείνει: ταπασα μπραματσαριενα σαμενα τσα νταμενα τσα. Όταν κάποιος είναι ειλικρινής σχετικά με την ντίκσα, πρέπει να είναι προετοιμασμένος να εφαρμόσει ασκητικότητες, αγαμία και έλεγχο του νου και του σώματος. Αν κάποιος είναι έτοιμος για όλα αυτά και επιθυμεί να λάβει πνευματική φώτιση (ντιβιαμ γκιαναμ), είναι κατάλληλος για μύηση. Ο τεχνικός όρος για την ντιβιαμ γκιαναμ είναι ταντ-βιγκιανα, δηλαδή γνώση του Υπερτάτου. Ταντ-βιγκιαναρταμ σα γκουρουμ εβαμπιγκατσετ: όταν ενδιαφέρεται κάποιος για το υπερβατικό θέμα της Απόλυτης Αλήθειας, θα πρέπει να μυηθεί. Θα πρέπει να πλησιάσει έναν πνευματικό δάσκαλο για να λάβει ντίκσα. Η Σρίμαντ-Μπαγκαβατάμ (11.3.21) προτείνει επίσης: τασμαντ γκουρουμ πραπαντιετα τζιγκιασουχ σρεγια ουτταμαμ. «Όταν κάποιος ενδιαφέρεται πραγματικά για την υπερβατική επιστήμη της Απόλυτης Αλήθειας, θα πρέπει να πλησιάσει έναν πνευματικο δάσκαλο».

Δεν θα πρέπει να δεχθεί κάποιος έναν πνευματικό δάσκαλο χωρίς να ακολουθεί τις εντολές του. Ούτε να δεχθεί έναν πνευματικό δάσκαλο για να κάνει απλώς επίδειξη πνευματικής ζωής. Θα πρέπει να είναι τζιγκιασου, πολύ ερευνητικός ώστε να μπορέσει να μάθει από τον πνευματικό δάσκαλο. Οι ερωτήσεις που κάνει κάποιος στον πνευματικό δάσκαλο θα πρέπει να έχουν σχέση μόνο με την υπερβατική επιστήμη (τζιγκιασουχ σρεγια ουτταμαμ). Η λέξη ουτταμαμ αναφέρεται σε εκείνο που είναι πάνω από την υλική γνώση. Ταμα σημαίνει «το σκοτάδι του υλικού κόσμου» και ουτ σημαίνει «υπερβατικό». Συνήθως οι άνθρωποι ενδιαφέρονται πολύ να ρωτάνε σχετικά με εγκόσμια ζητήματα, αλλά όταν κάποιος έχει χάσει το ενδιαφέρον του για αυτά τα θέματα και ενδιαφέρεται μόνο για πνευματικά θέματα, είναι κατάλληλος για μύηση. Όταν κάποιος μυηθεί από τον πνευματικό δάσκαλο και ασχοληθεί σοβαρά με την υπηρεσία του Κυρίου, θα πρέπει να γίνει αποδεκτός ως μαντιάμα-αντικάρι.

Το ψάλσιμο των αγίων ονομάτων του Κρίσνα είναι τόσο υπέροχο ώστε αν ψέλνει κανείς το μάχα-μάντρα Χάρε Κρίσνα χωρίς προσβολές, αποφεύγοντας προσεκτικά τις δέκα προσβολές, μπορεί σίγουρα να να υψωθεί σταδιακά μέχρι το σημείο να κατανοήσει ότι δεν υπάρχει διαφορά  μεταξύ του αγίου ονόματος του Κυρίου και του Ίδιου του Κυρίου. Όποιος έχει φτάσει σε αυτή την κατανόηση  θα πρέπει να έχει τον σεβασμό των νεοφώτιστων αφοσιωμένων υπηρετών. Θα πρέπει να γνωρίζει κανείς με βεβαιότητα ότι αν δεν ψέλνει το άγιο όνομα του Κυρίου χωρίς προσβολές, δεν μπορεί να είναι υποψήφιος για πρόοδο στη συνείδηση του Κρίσνα. Στη Σρι Τσετάνια-τσαριτάμριτα (Μάντια 22.69) αναφέρεται: «Αυτός που η πίστη του είναι εύκαμπτη και επηρεάζεται εύκολα ονομάζεται νεοφώτιστος, ακολουθώντας όμως τη διαδικασία, θα υψωθεί σταδιακά στο επίπεδο του αφοσιωμένου υπηρέτη πρώτης τάξεως». Όλοι αρχίζουν τη ζωή της αφοσίωσης από το στάδιο του νεοφώτιστου, αλλά αν ολοκληρώνει κανείς το ψάλσιμο του καθορισμένου αρθμού γύρων του χαρι-ναμα, υψώνεται βήμα-βήμα στο ανώτατο επίπεδο, το επίπεδο του ούτταμα-αντικάρι. Η κίνηση της συνείδησης του Κρίσνα ορίζει δέκα έξι γύρους ημερησίως, επειδή στις χώρες του δυτικού κόσμου οι άνθρωποι δεν μπορούν να συγκεντρωθούν για μεγάλα χρονικά διαστήματα όσο ψέλνουν στις χάντρες τους. Γι’ αυτό ορίζεται ο ελάχιστος αριθμός γύρων. Εντούτοις, ο Σρίλα Μπακτισιντάντα Σαρασβάτι έλεγε ότι αν δεν ψέλνει κανείς τουλάχιστον εξήντα τέσσερεις γύρους την ημέρα στο τζάπα (εκατό χιλιάδες ονόματα), θεωρείται πεσμένος (πατίτα). Σύμφωνα με τον υπολογισμό του, είμαστε ουσιαστικά όλοι πεσμένοι, αλλά επειδή προσπαθούμε να υπηρετήσουμε τον Υπέρτατο Κύριο με κάθε ειλικρίνεια και χωρίς υποκρισία, μπορούμε να ελπίζουμε στο έλεος του Κυρίου Σρι Τσετάνια Μαχαπραμπού, ο οποίος είναι διάσημος ως πατίτα-πάβανα, σωτήρας των πεσμένων ψυχών.

Όταν ο Σρίλα Σατιαράτζα Καν, μέγας αφοσιωμένος υπηρέτης του Σρι Τσετάνια Μαχαπραμπού, ρώτησε τον Κύριο πώς μπορεί να αναγνωρισθεί ένας Βαϊσνάβα, ο Κύριος απάντησε: «Αν ακούσει κανείς κάποιον να λέει έστω και μία φορά τη λέξη ‘Κρίσνα’, αυτό το πρόσωπο θα πρέπει να είναι  αποδεκτό ως ο καλύτερος άνθρωπος από τους κοινούς ανθρώπους». (Τσ.τσ. Μάντια 15.106). Ο Κύριος Τσετάνια Μαχαπραμπού συνέχισε: «Κάποιος που ενδιαφέρεται να ψέλνει το άγιο όνομα του Κρίσνα ή με την εξάσκηση του αρέσει να ψέλνει τα ονόματα του Κρίσνα θα πρέπει να είναι αποδεκτός ως Βαϊσνάβα και να του προσφέρεται σεβασμός, τουλάχιστον νοερά». (Τσ.τσ. Μάντια 15.111) Ένας από τους φίλους μας, διάσημος Άγγλος μουσικός, αισθάνεται έλξη για το ψάλσιμο των αγίων ονομάτων του Κρίσνα και έχει αναφέρει το άγιο όνομα του Κρίσνα αρκετές φορές, ακόμα και στους δίσκους του. Στο σπίτι του προσφέρει τον σεβασμό του στις εικόνες του Κρίσνα και στους κήρυκες της συνείδησης του Κρίσνα. Από κάθε άποψη, έχει σε μεγάλη εκτίμηση το όνομα και τα έργα του Κρίσνα. Του προσφέρουμε, επομένως, τον σεβασμό μας ανεπιφύλακτα, επειδή βλέπουμε ότι αυτός ο ευγενής άνθρωπος προοδεύει σταδιακά στη συνείδηση του Κρίσνα. Σε ένα τέτοιο πρόσωπο θα πρέπει να δείχνουμε πάντα σεβασμό. Το συμπέρασμα είναι ότι όποιος προσπαθεί να προοδεύσει στη συνείδηση του Κρίσνα ψέλνοντας τακτικά το άγιο όνομα θα πρέπει να έχει πάντα τον σεβασμό των Βαϊσνάβα. Από την άλλη μεριά, έχουμε δει ότι ορισμένοι από τους συγχρόνους μας, που υποτίθεται ότι είναι σπουδαίοι κήρυκες έχουν πέσει βαθμηδόν στην υλική αντίληψη της ζωής, επειδή δεν κατάφεραν να ψέλνουν το άγιο όνομα του Κυρίου.

Ενώ δίδασκε τον Σανάτανα Γκοσουάμι, ο Κύριος Τσετάνια Μαχαπραμπού διαίρεσε την υπηρεσία αφοσίωσης σε τρεις κατηγορίες. «Το πρόσωπο του οποίου η αποδεικτική γνώση των σάστρα δεν είναι πολύ δυνατή, αλλά που έχει αναπτύξει σταθερή πίστη στο ψάλσιμο του μάχα-μάντρα Χάρε Κρίσνα και που δεν αποθαρρύνεται στην εκτέλεση της υπηρεσίας αφοσίωσης, θα πρέπει να θεωρείται μαντιάμα-αντικάρι. Ένα τέτοιο πρόσωπο είναι πολύ καλότυχο». (Τσ.τσ. Μάντια 22.67) Ο μαντιάμα-αντικάρι είναι σράνταβαν, ένθερμος πιστός και υποψήφιος για περαιτέρω πρόοδο στην υπηρεσία αφοσίωσης. Γι’ αυτό στην Τσετάνια-τσαριτάμριτα  (Μάντια 22.64) αναφέρεται: «Έχει κανείς τις ιδιότητες του αφοσιωμένου υπηρέτη του βασικού επιπέδου, του ενδιάμεσου επιπέδου και του ανωτάτου επιπέδου υπηρεσίας αφοσίωσης σύμφωνα με την ανάπτυξη της πίστης του (σράντα)». Και πάλι στην Τσετάνια-τσαριτάμριτα (Μάντια 22.62) λέγεται: «Προσφέροντας υπερβατική υπηρεσία στον Κρίσνα, εκτελεί κανείς όλες τις δευτερεύουσες δουλειές». Αυτή η βέβαιη, σταθερή πίστη, ευνοϊκή για την εκτέλεση της υπηρεσίας αφοσίωσης, ονομάζεται σράντα». Η σράντα, η πίστη στον Κρίσνα, είναι η αρχή της συνείδησης του Κρίσνα. Πίστη σημαίνει ισχυρή πίστη. Τα λόγια της Μπαγκαβάντ-γκίτα είναι η έγκυρη διδασκαλία για τους πιστούς ανθρώπους και οτιδήποτε λέει ο Κρίσνα στην Μπαγκαβάντ-γκίτα πρέπει να είναι αποδεκτό ως έχει, χωρίς ερμηνείες. Έτσι δέχθηκε την  Μπαγκαβάντ-γκίτα ο Αρτζούνα. Αφού άκουσε την Μπαγκαβάντ-γκίτα, ο Ατζούνα είπε στον Κρίσνα: σαρβαμ εταντ ριταμ μανιε γιαν μαμ βαντασι κεσαβα. «Ω Κρίσνα, δέχομαι πλήρως ως αλήθεια όλα όσα μου έχεις πει». (Μπ.γκ. 10.14)

Αυτός είναι ο σωστός τρόπος κατανόησης της Μπαγκαβάντ-γκίτα και ονομάζεται σράντα. Δεν τίθεται θέμα αποδοχής ενός τμήματος της Μπαγκαβάντ-γκίτα σύμφωνα με τις αυθαίρετες ερμηνείες κάποιου και την απόρριψη ενός άλλου. Αυτό δεν είναι σράντα. Σράντα σημαίνει αποδοχή της διδασκαλίας της  Μπαγκαβάντ-γκίτα στο σύνολό της και ιδιαίτερα της τελευταίας οδηγίας: σαρβα-νταρμαν παριτιατζια μαμ εκαμ σαραναμ βρατζα. «Άφησε κάθε άλλου είδους θρησκεία και εγκαταλείψου απλώς σ’ Εμένα». (Μπ.γκ. 18.66) Όταν αποκτήσει κανείς πλήρη πίστη σχετικά με  αυτή την οδηγία, αυτή η πίστη του γίνεται η βάση της προόδου του στην πνευματική ζωή.

Όταν ασχολείται κανείς εξ ολοκλήρου με το ψάλσιμο του μάχα-μάντρα Χάρε Κρίσνα, συνειδητοποιεί σταδιακά την πνευματική του ταυτότητα. Αν δεν ψέλνει κάποιος με πίστη το μάντρα Χάρε Κρίσνα, ο Κρίσνα δεν αποκαλύπτεται: σεβονμουκε χι τζιχβαντω σβαγιαμ εβα σπουρατι ανταχ. (Μπακτι-ρσαμριτα-σινντου 1.2.234) Δεν μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε το Υπέρτατο Πρόσωπο της Θεότητας με τεχνητά μέσα. Πρέπει να ασχοληθούμε με πίστη στην υπηρεσία του Κυρίου. Η υπηρεσία αυτή αρχίζει με τη γλώσσα (σεβονμουκε χι τζιχβαντω), πράγμα το οποίο σημαίνει ότι θα πρέπει να ψέλνουμε πάντα τα άγια ονόματα του Κυρίου και να δεχόμαστε κρισνα-πρασάντα. Δεν θα πρέπει να ψέλνουμε ή να δεχόμαστε οτιδήποτε άλλο. Όταν ακολουθήσει κανείς αυτή τη διαδικασία με πίστη, ο Υπέρτατος Κύριος αποκαλύπτεται στον αφοσιωμένο υπηρέτη.

Όταν κάποιος συνειδητοποιεί ότι είναι αιώνιος υπηρέτης του Κρίσνα, χάνει το ενδιαφέρον του για οτιδήποτε άλλο εκτός από την υπηρεσία του Κρίσνα. Σκέφτεται συνέχεια τον Κρίσνα, επινοεί τρόπους για να διαδώσει το άγιο όνομα του Κρίσνα και καταλαβαίνει ότι η μόνη του δουλειά είναι να διαδώσει την κίνηση της συνείδησης του  Κρίσνα σε όλο τον κόσμο. Ένα τέτοιο πρόσωπο αναγνωρίζεται ως ούτταμα-αντικάρι και η συναναστροφή μαζί του θα πρέπει να γίνεται αμέσως αποδεκτή σύμφωνα με τις έξι αρχές (νταντατι πρατιγκριχνατι, κλπ.). Μάλιστα, ο προχωρημένος ούτταμα-αντικάρι Βαϊσνάβα αφοσιωμένος υπηρέτης θα πρέπει να είναι αποδεκτός ως πνευματικός δάσκαλος. Θα πρέπει να του προσφέρει κανείς όλα όσα έχει στην κατοχή του, επειδή η εντολή είναι να παραδίδει κανείς οτιδήποτε έχει στον πνευματικό δάσκαλο. Ιδιαίτερα ο μπραματσάρι θα πρέπει να ικετεύει ελεημοσύνη από τους άλλους και να τα προσφέρει όλα στον πνευματικό δάσκαλο. Δεν θα πρέπει, ωστόσο, να μιμείται κάποιος τη συμπεριφορά ενός μάχα-μπαγκαβάτα αν δεν είναι αυτοσυνειδητοποιημένος, επειδή μια τέτοια μίμηση θα τον οδηγήσει τελικώς στην εξαθλίωση.

Σε αυτή τη στροφή ο Σρίλα Ρούπα Γκοσουάμι συμβουλεύει τον αφοσιωμένο υπηρέτη να είναι αρκετά έξυπνος ώστε να διακρίνει ανάμεσα στον κανίστα-αντικάρι, τον μαντιάμα-αντικάρι και τον ούτταμα-αντικάρι. Ο αφοσιωμένος υπηρέτης θα πρέπει επίσης να γνωρίζει τη δική του θέση και δεν θα πρέπει να προσπαθεί να μιμηθεί έναν αφοσιωμένο υπηρέτη που βρίσκεται σε ανώτερο επίπεδο. Ο Σρίλα Μπακτιβινόντ Τάκουρ κάνει κάποιες πρακτικές υποδείξεις με σκοπό ένας ούτταμα-αντικάρι Βαϊσνάβα να μπορεί να αναγνωρισθεί από την ικανότητά του να μετατρέπει πολλές πεσμένες ψυχές σε Βαϊσνάβα. Δεν θα πρέπει να γίνεται κάποιος πνευματικός δάσκαλος αν δεν φτάσει στο επίπεδο του ούτταμα-αντικάρι. Ένας νεοφώτιστος Βαϊσνάβα ή ένας Βαϊσνάβα που βρίσκεται στο ενδιάμεσο στάδιο μπορεί επίσης να δεχθεί μαθητές, αλλά αυτοί οι μαθητές πρέπει να βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο και θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι δεν θα μπορέσουν να προχωρήσουν πολύ προς τον τελικό σκοπό της ζωής υπό την ανεπαρκή καθοδήγησή του. Θα πρέπει, επομένως, ένας μαθητής να είναι προσεκτικός και να δεχθεί για πνευματικό δάσκαλο έναν ούτταμα-αντικάρι.

Μετάφραση: Γ. Δ. Κωνσταντόπουλος