Μία μητέρα με δάκρυα στα μάτια

(Σρίμαντ-Μπαγκαβατάμ 1.16.18-21)

(Η έλευση και η επέλαση της σημερινής εποχής, της εποχής του Κάλι – μέρος δεύτερο)

του Σρίλα Ντβαϊπάγιανα Βιάσα

Μετάφραση στα αγγλικά και σχόλια

της Αυτού Θείας Χάρης Α. Τσ. Μπακτιβεντάντα Σουάμι Πραμπουπάντα

16.18 Η προσωπικότητα των θρησκευτικών αρχών, ο Ντάρμα, περιπλανιόταν εδώ κι εκεί με τη μορφή ενός ταύρου. Συνάντησε, λοιπόν, την προσωπικότητα της γης με τη μορφή μιας αγελάδας, που έμοιαζε θλιμμένη  σαν μία μητέρα που έχει χάσει το παιδί της. Είχε δάκρυα στα μάτια και η ομορφιά του σώματός της είχε χαθεί. Έτσι ο Ντάρμα έκανε στη γη τις εξής ερωτήσεις. 

Ο ταύρος είναι το έμβλημα των ηθικών αρχών και η αγελάδα αντιπροσωπεύει τη γη. Όταν ο ταύρος και η αγελάδα είναι σε χαρούμενη διάθεση, οι άνθρωποι της Γης είναι και αυτοί σε χαρούμενη διάθεση. Ο λόγος είναι ότι ο ταύρος βοηθά στην παραγωγή των δημητριακών στον αγροτικό τομέα, ενώ η αγελάδα δίνει γάλα, το θαύμα του αθροίσματος των διατροφικών αξιών. Γι’ αυτόν τον λόγο, η ανθρώπινη κοινωνία συντηρεί αυτά τα δύο σημαντικά ζώα με μεγάλη προσοχή, έτσι ώστε να μπορούν να περιφέρονται παντού χαρούμενα. Όμως στις μέρες μας, στην εποχή του Κάλι, και ο ταύρος και η αγελάδα σφάζονται και τρώγονται ως φαγητό από μία κατηγορία ανθρώπων που αγνοούν την παιδεία των μπραμανα. Ο ταύρος και η αγελάδα μπορούν να προστατευθούν για το καλό ολόκληρης της ανθρώπινης κοινωνίας, διαδίδοντας απλώς την παιδεία των μπραμανα ως την ύψιστη τελειότητα όλων των πολιτιστικών υποθέσεων. Με την πρόοδο αυτής της παιδείας, το ηθικό της κοινωνίας διατηρείται σωστά, με αποτέλεσμα η ειρήνη και η ευημερία να επιτυγχάνονται χωρίς επιπλέον προσπάθεια. Όταν η παιδεία των μπραμανα επιδεινώνεται, η αγελάδα και ο ταύρος έχουν κακή μεταχείρηση και οι επακόλουθες δράσεις είναι εμφανείς από τα ακόλουθα συμπτώματα.

16.19 Ο Ντάρμα (με τη μορφή ενός ταύρου) ρώτησε: Κυρία μου, μήπως δεν είσαι γερή και ευδιάθετη; Γιατί είσαι καλυμμένη από τη σκιά της θλίψης; Φαίνεται από το πρόσωπό σου ότι έχεις γίνει μαύρη. Υποφέρεις άραγε από κάποια εσωτερική αρρώστια ή μήπως σκέφτεσε κάποιον συγγενή που είναι μακριά σε μακρινό τόπο;

Οι άνθρωποι της γης αυτήν την εποχή του Κάλι είναι πάντα γεμάτοι αγωνίες. Όλοι είναι άρρωστοι με κάποιου είδους πάθηση. Από τα πρόσωπα των ανθρώπων αυτής της εποχής, μπορεί κανείς να ανακαλύψει τα περιέχομενα του νου τους. Όλοι αισθάνονται την απουσία κάποιου συγγενή που λείπει μακριά από το σπίτι. Το ιδιαίτερο σύμπτωμα της εποχής του Σρίμαντ-Μπαγκαβατάμ είναι ότι τώρα καμία οικογένεια δεν έχει την ευλογία να είναι μαζί. Για να κερδίσει τα προς το ζην, ο πατέρας ζει κάπου πολύ μακριά από τον γιο ή η σύζυγος ζει πολύ μακριά από τον άντρα της και ούτω καθεξής. Υπάρχουν βάσανα από εσωτερικές αρρώστιες, χωρισμοί από τα αγαπημένα πρόσωπα και αγωνίες για να διατηρούνται τα πράγματα όπως είναι. Αυτοί δεν είναι παρά μόνο κάποιοι από τους σημαντικούς λόγους που κάνουν τους ανθρώπους αυτής της εποχής πάντα δυστυχισμένους.

16.20 Έχω χάσει τα τρία από τα πόδια μου και τώρα στέκομαι μόνο σε ένα. Θρηνείς άραγε για την κατάστασή μου; Ή μήπως είσαι σε μεγάλη αγωνία επειδή από τώρα και στο εξής οι άνομοι κρεατοφάγοι θα σε εκμεταλλεύονται; Είσαι σε αξιοθρήνητη κατάσταση επειδή οι ημίθεοι έχουν μείνει τώρα χωρίς προσφορές, αφού τώρα πια δεν γίνονται θυσίες; Ή μήπως λυπάσαι για τα ζωντανά όντα επειδή τώρα υποφέρουν από την πείνα και την ξηρασία;

Καθώς προχωρεί η εποχή του Κάλι, τέσσερα πράγματα ιδιαιτέρως, και συγκεκριμένα η διάρκεια της ζωής, ο οίκτος, η δύναμη της μνήμης και οι ηθικές ή θρησκευτικές αρχές θα ελαττώνονται σταδιακά. Αφού ο Ντάρμα, δηλαδή οι θρησκευτικές αρχές, θα χαθούν σε αναλογία τρία προς τέσσερα, ο συμβολικός ταύρος στεκόταν μόνο σε ένα πόδι. Όταν τα τρία τέταρτα του πληθυσμού όλης της γης γίνουν άθρησκα, η κατάσταση μετατρέπεται σε κόλαση για τα ζώα. Στην εποχή του Κάλι, άθεοι πολιτισμοί θα δημιουργήσουν τόσο πολλά θρησκευτικά σωματεία στα οποία θα αψηφούν το Πρόσωπο της Θεότητας αμέσως ή εμμέσως. Και έτσι σύλλογοι άπιστων ανθρώπων θα κάνουν τον κόσμο μη κατοικίσιμο για το υγιέστερο τμήμα του πληθυσμού. Υπάρχουν διαβαθμίσεις των ανθρώπινων όντων ως προς την κατ’ αναλογίαν πίστη τους στο Υπέρτατο Πρόσωπο της Θεότητας. Οι πιστοί της πρώτης κατηγορίας είναι οι Βαϊσνάβα και οι μπράμανα, μετά οι κσάτρια, έπειτα οι βαΐσια, έπειτα οι σούτρα, έπειτα οι μλέτσα, οι γιάβανα και τέλος οι τσάννταλα. Η εξαχρείωση του ανθρώπινου ενστίκτου αρχίζει από τους μλέτσα, και το στάδιο των τσαννταλα είναι η τελευταία λέξη της ανθρώπινης εξαθλίωσης. Όλοι αυτοί οι όροι που χρησιμοποιούνται στη βεδική γραμματεία δεν αναφέρονται ποτέ σε κάποια συγκεκριμένη κοινότητα ή γέννηση. Αποτελούν διάφορες ικανότητες των ανθρώπινων όντων γενικώς. Δεν τίθεται θέμα γέννησης ή κοινότητας. Μπορεί κανείς να αποκτήσει τις ανάλογες ικανότητες με δικές του προσπάθειες και έτσι ο γιος ενός Βαϊσνάβα μπορεί να γίνει μλέτσα ή ο γιος ενός τσάννταλα μπορεί να γίνει καλύτερος από  μπράμανα, όλοι τους όσον αφορά στην επαφή τους και τη στενή τους σχέση με τον Υπέρτατο Κύριο.

Συνήθως οι κρεατοφάγοι αποκαλούνται μλέτσα. Αλλά δεν είναι όλοι οι κρεατοφάγοι μλέτσα. Όσοι δέχονται το κρέας σύμφωνα με τις εντολές των γραφών δεν είναι μλέτσα, αλλά όσοι δέχονται το κρέας χωρίς περιορισμούς ονομάζονται μλέτσα. Το  βοδινό κρέας απαγορεύεται στις γραφές και οι οπαδοί των Βεδών προσφέρουν ιδιαίτερη προστασία στους ταύρους και τις αγελάδες. Αλλά στην εποχή του Κάλι, οι άνθρωποι εκμεταλλεύονται το σώμα του ταύρου και της αγελάδας όπως τους αρέσει και έτσι προσκαλούν διαφόρων ειδών δυστυχίες.

Οι άνθρωποι αυτής της εποχής δεν τελούν καμία θυσία. Ο πληθυσμός των μλέτσα ενδιαφέρεται ελάχιστα για την τέλεση θυσιών, παρόλο που η τέλεση θυσιών είναι ουσιώδης για όσους ασχολούνται με υλικές αισθησιακές απολαύσεις. Η Μπαγκαβάντ-γκίτα συνιστά θερμά την τέλεση θυσιών (Μπ.γκ. 3.14-16).

Ο Μπράμα δημιουργεί τα ζωντανά όντα και προκειμένου τα δημιουργημένα ζωντανά όντα να παραμένουν στο δρόμο της επιστροφής στον Θεό και να προχωρούν, δημιούργησε και το σύστημα της τέλεσης θυσιών. Το σύστημα αυτό είναι ότι τα ζωντανά όντα ζουν από την παραγωγή δημητριακών και λαχανικών και τρώγοντας αυτές τις τροφές παίρνουν ζωτική δύναμη για το σώμα τους με τη μορφή αίματος και σπέρματος. Με το αίμα και το σπέρμα το ζωντανό ον μπορεί να δημιουργήσει άλλα ζωντανά όντα. Αλλά η παραγωγή δημητριακών, χορταρικών, κλπ., είναι δυνατή χάρη στη βροχή και η βροχή αυτή κυλά επαρκώς λόγω της τέλεσης των συνιστώμενων θυσιών. Αυτές οι θυσίες καθορίζονται από τις ιεροτελεστίες των Βεδών, και συγκεκριμένα, απο την Σάμα, τη Γιατζούρ, τη Ριγκ και την Ατάρβα Βέδα. Στη Μάνου-σμρίτι τονίζεται ότι με τις προσφορές της θυσίας στον βωμό της φωτιάς ικανοποιείται ο θεός του ήλιου. Όταν ικανοποιείται ο θεός του ήλιου, συλλέγει νερό από τη θάλασσα και με αυτόν τον τρόπο μαζεύονται στον ορίζοντα αρκετά σύννεφα και ρίχνουν βροχή. Αφού πέσει αρκετή βροχή, υπάρχει αρκετή παραγωγή δημητριακών για τους ανθρώπους και τα ζώα και έτσι τα ζωντανά όντα έχουν την απαιτούμενη ενέργεια για τις δραστηριότητές τους. Ωστόσο, οι μλέτσα κάνουν σχέδια για το άνοιγμα σφαγείων, ώστε να σκοτώνουν ταύρους και αγελάδες μαζί με άλλα ζώα, πιστεύοντας ότι θα ευημερήσουν αυξάνοντας τον αριθμό των εργοστασίων και ζώντας με ζωικές τροφές, χωρίς να νοιάζονται για την τέλεση θυσιών και την παραγωγή δημητριακών. Πρέπει, όμως, να γνωρίζουν ότι ακόμη και για τα ζώα θα πρέπει να παράγουν χορτάρι και λαχανικά, διαφορετικά τα ζώα δεν μπορούν να ζήσουν. Και προκειμένου να παράγουν χορτάρι για τα ζώα, χρειάζονται βροχές. Κατά συνέπεια, σε τελευταία ανάλυση εξαρτώνται από το έλεος ημιθέων όπως ο θεός του ήλιου, ο Ίνντρα και ο Τσάνντρα· και αυτοί οι ημίθεοι θα πρέπει να ικανοποιηθούν με την τέλεση θυσιών.

Ο υλικός κόσμος είναι ένα είδος φυλακής, όπως έχουμε αναφέρει πολλές φορές. Οι ημίθεοι είναι οι υπηρέτες του Κυρίου, οι οποίοι φροντίζουν για την ομαλή λειτουργία της φυλακής. Οι ημίθεοι αυτοί θέλουν να βλέπουν ότι τα εξεγερμένα ζωντανά όντα, που θέλουν να επιβιώσουν χωρίς πίστη στον Θεό, θα στραφούν βαθμηδόν προς την υπέρτατη εξουσία του Κυρίου. Γι’ αυτό στις γραφές συνιστάται το σύστημα προσφοράς θυσιών.

Οι υλιστές θέλουν να δουλεύουν σκληρά και να χαίρονται τους καρπούς της εργασίας τους για αισθησιακές απολαύσεις. Έτσι διαπράττουν πολλών ειδών αμαρτίες σε κάθε βήμα της ζωής. Εντούτοις, εκείνοι που υπηρετούν συνειδητά με αφοσίωση τον Κύριο είναι υπερβατικοί ως προς όλες τις μορφές αμαρτίας και αρετής. Οι πράξεις τους είναι απαλλαγμένες από τη μόλυνση των τριών καταστάσεων της υλικής φύσης. Για τους αφοσιωμένους υπηρέτες του Κυρίου δεν υπάρχει λόγος τέλεσης των καθορισμένων θυσιών, επειδή η ίδια τους η ζωή είναι σύμβολο θυσίας. Αλλά όσοι ασχολούνται με πράξεις που αποσκοπούν στις αισθησιακές απολαύσεις πρέπει να τελούν τις επιβεβλημένες θυσίες, επειδή αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να απαλλαγούν από τις αντιδράσεις όλων των αμαρτιών που διαπράττουν. Η θυσία είναι ο τρόπος εξουδετέρωσης αυτών των συσσωρευμένων αμαρτιών. Οι ημίθεοι ικανοποιούνται όταν τελούνται αυτές οι θυσίες, ακριβώς όπως οι αξιωματούχοι της φυλακής ικανοποιούνται όταν οι φυλακισμένοι γίνονται υπάκουοι πολίτες. Ωστόσο, ο Κύριος Τσετάνια έχει συστήσει μόνο μία θυσία (γιάγκια), η οποία ονομάζεται σανκίρτανα-γιάγκια, ψαλμωδία του Χάρε Κρίσνα, στην οποία μπορούν να πάρουν μέρος όλοι. Έτσι και οι αφοσιωμένοι υπηρέτες και οι εργαζόμενοι με σκοπό την απόλαυση μπορούν να αποκομίσουν το ίδιο όφελος από την τέλεση της σανκίρτανα-γιάγκια.

16.21 Αισθάνεσαι συντριβή για τις δυστυχισμένες γυναίκες και τα παιδιά που τα έχουν εγαταλείψει ασυνείδητα πρόσωπα; Ή μήπως είσαι δυστυχισμένη επειδή τη θεά της μάθησης την εμπορεύονται μπράμανα εθισμένοι σε πράξεις αντίθετες στις αρχές της θρησκείας; Ή λυπάσαι που βλέπεις ότι οι μπράμανα έχουν καταφύγει σε οικογένειες της διοικητικής τάξης που δεν σέβονται την παιδεία των μπράμανα; 

Στην εποχή του Κάλι, οι γυναίκες και τα παιδιά, μαζί με τους μπράμανα και τις αγελάδες, θα είναι χονδροειδώς παραμελημένοι και απροστάτευτοι. Αυτή την εποχή, η άνομη επαφή με γυναίκες θα φέρει την παραμέληση γυναικών και παιδιών. Περιστασιακά, οι γυναίκες θα επιχειρήσουν να ανεξαρτητοποιηθούν από την προστασία των ανδρών και οι γάμοι θα τελούνται ως μία τυπική συμφωνία μεταξύ ανδρών και γυναικών. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα παιδιά δεν θα έχουν την κατάλληλη φροντίδα. Οι μπράμανα είναι παραδοσιακά ευφυείς άνθρωποι και έτσι θα μπορούν να μαθαίνουν τη σύγχρονη εκπαίδευση στον ύψιστο βαθμό, αλλά όσον αφορά στις ηθικές και θρησκευτικές αρχές, θα είναι οι πλέον πεσμένοι. Εκπαίδευση και κακός χαρακτήρας δεν συμβαδίζουν, αλλά αυτά τα πράγματα θα πηγαίνουν παράλληλα. Η διοικητική τάξη θα καταδικάζει τις αρχές της βεδικής σοφίας και θα προτιμά να διαχειρίζεται ένα κοσμικό κράτος, οι δε υποτιθέμενοι μορφωμένοι μπράμανα θα εξαγοράζονται από αυτούς τους ασυνείδητους πολιτικούς. Ακόμα και κάποιος φιλόσοφος και συγγραφέας πολλών βιβλίων σχετικών με θρησκευτικά θέματα μπορεί και αυτός να δεχθεί μία υψηλή θέση σε μία κυβέρνηση η οποία αρνείται όλους τους ηθικούς κώδικες των γραφών. Στους μπράμανα απαγορεύεται ιδιαίτερα να δέχονται τέτοιες θέσεις. Αλλά αυτή την εποχή όχι μόνο θα δέχονται αυτές τις θέσεις, αλλά θα το κάνουν ακόμα και αν αυτό συνεπάγεται τη χυδαιότερη ποιότητα. Αυτά είναι ορισμένα από τα συμπτώματα της εποχής του Κάλι, τα οποία είναι επιζήμια για το γενικότερο καλό της ανθρώπινης κοινωνίας.

Μετάφραση στα ελληνικά: Γ. Δ. Κωνσταντόπουλος